آذر
Global Entrepreneurship Monitor
مدل دیده بان جهانی کارآفرینی توصیف کامل و جامعی از فعالیت های کارآفرینانه در سراسر جهان ارائه می دهد که بیانگر نقش دولت در فرایند کارآفرینی است.
مدل دیده بان جهانی کارآفرینی نشان میدهد که کار آفرینی به شکل های مختلفی ظهور می یابد.
بنابر این هنگامی که سیاست توسعه کارآفرینی مطرح می شود، فقط تاکید بر یک نوع خاص از سیاست ها مناسب نیست؛
همچنین سیاست های مؤثر بر توسعه کارآفرینی باید متناسب با نوع کارآفرینی و مطابق با شرایط محلی و منطقه ای باشد.
از ویژگیهای پژوهش های علمی، برخورداری از یک چارچوب یا مدل علمی است.
بر همین اساس بررسی سالیانه دیده بان جهانی کارآفرینی در قالب یک مدل مفهومی ویژه ای انجام می گیرد
که از زمینه های تئوریکی قوی برخوردار است.
این مدل مبتنی بر درک و شناخت رابطه میان کارآفرینی و رشد اقتصادی است.
در مدل دیده بان جهانی کارآفرینی عوامل پنج گانه که بر فعالیت های کارآفرینی اثر می گذارند، بررسی می شوند.
این عوامل مؤثر بر فعالیت های کارآفرینانه عبارتند از:
زمینه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر جامعه؛ شرایط عمومی، ملی و شرایط کار آفرینانه؛ فعالیت کارآفرینانه فرصت گرا و اجباری؛ ایجاد کسب و کار و رشد اقتصادی ملی
مدل دیده بان جهانی کارآفرینی
براساس این مدل شرایط چارچوب ملی یا عمومی (General National Frameworks (GNFs (بخش بالای مدل)
و شرایط چارچوب کارآفرینانه (Entrepreneurial Frameworks (EFCs (بخش پایین مدل) بر توسعه کارآفرینی کشورها تاثیر دارند.
بخش اول مدل دیده بان جهانی کارافرینی
همان طور که شکل زیر نشان می دهیم، در بخش بالایی مدل مفهومی دیده بان جهانی کارآفرینی،
اولین ساز و کار اصلی مربوط به نقش شرکت های بزرگ است که عهده دار کسب و کار بین المللی هستند.
فرض بر این است که اگر شرایط کلی به گونه ای متناسب توسعه یابد، توان رقابت بین المللی شرکت های بزرگ افزایش پیدا می کند.
با بلوغ و توسعه این شرکت ها، تقاضای قابل ملاحظه ای برای کالاها و خدمات در اقتصاد ملی به وجود می آید.
این افزایش تقاضا به نوبه خود برای کسب و کارهای خرد، کوچک و متوسط فرصتهایی را در بازار فراهم می سازد.
بخش دوم مدل دیده بان جهانی کارافرینی
در بخش پایین مدل، دومین سازوکار اصلی به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی یعنی شرایط چارچوب کارآفرینانه
در جهت ایجاد و رشد کسب و کارهای جدید عمل می نماید.
این بخش شامل مجموعه دیگری از عوامل ساختاری است که در شکل دهی شرایط چارچوب کارآفرینانه؛
تعاملات بین محیطهای اجتماعی – فرهنگی همچنین ایجاد و گسترش کسب و کارهای جدید نقش دارند.
دو ویژگی اساسی فرایند کارافرینانه
علاوه بر این، به طور مشخص به دو ویژگی اساسی فرآیند کارآفرینانه نیز اشاره می شود که عبارتند از:
- وجود فرصت های بازار
- ظرفیت کارآفرینانه (انگیزه و مهارت) افرادی که به منظور پیگیری و بهره برداری از آن فرصت های کارآفرینانه کسب و کارهای جدیدی را راه اندازی می کنند
بیشترین ارزش مدل دیده بان جهانی کارآفرینی تأکید بر ماهیت تکمیلی هر دو ساز و کار شرایط چارچوب ملی
یا عمومی و شرایط چارچوب کارآفرینانه است که با رشد اقتصاد ملی ارتباط دارد.
در واقع شرکتهای بزرگ تثبیت شده از طریق انتقال فناوری، اثرات جانبی و افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات،
اغلب فرصتهایی را برای فعالیتهای کسب و کار جدید فراهم می کنند.
از سوی دیگر، شرکت های کارآفرین می توانند از طریق کاهش هزینه ها و توسعه فناوری،
به ایجاد مزیت های رقابتی در شرکت های بزرگ – به عنوان مشتریان اصلی خود در عرصه های رقابت جهانی کمک کنند.
مدل دیده بان جهانی کارافرینی دارای سه فرض اصلی است
۱. دلایل رشد سریع و مؤثر اقتصاد ملی برخی کشورها نسبت به دیگر کشورها ریشه در فعالیت های کارآفرینانه دارد.
۲. تمام فعالیت های اقتصادی در یک فضای سیاسی، اجتماعی و تاریخی نسبتا با ثبات شکل می گیرد.
٣. دو سازوکار مشخص اما مکمل به عنوان منابع اصلی رشد اقتصاد ملی عمل می کنند.
شرکت های بزرگ اقتصاد اصلی و کسب و کارهای خرد، کوچک و متوسط – اقتصاد فرعی(زالی، ۱۳۸۶).
مزیت های مدل دیده بان جهانی کارافرینی
مطابق مدل دیده بان جهانی کارآفرینی، شرایط چارچوب کارآفرینانه که به ایجاد کسب و کارهای جدید در کشورها کمک می کند عبارتند از:
(۱) حمایت مالی Financial Support: دولت با اعطای وام و منابع مالی و همچنین رعایت عدالت (جلوگیری از رانت خواری)، به شرکت های جدید و در حال رشد کمک می کند.
۲) خط مشی های دولتی Government Policies : خط مشی هایی مانند خط مشی مالیاتی با قوانین عادلانه که مشوق شرکتهای جدید و یا در حال رشد هستند.
۳) برنامه های دولتی Government Programs : در برگیرنده برنامه هایی برای کمک به رشد شرکت های نوظهور در سطوح ملی و منطقه ای است.
۴) آموزش Education and Training: آموزش نحوه مدیریت کسب و کارهای جدید و در حال رشد در سیستم آموزش و پرورش و ارائه آن در همه سطوح آموزشی
۵) دسترسی به نتایج تحقیق و توسعه Research & Development: پژوهش های ملی می توانند به فرصت های تجاری جدیدی منجر شوند که فرصت های کارآفرینی را برای شرکت های کوچک و در حال رشد فراهم کنند؛ لذا در این بخش این سوال مطرح می شود که آیا شرکت های کوچک، در حال رشد و جدید به نتایج تحقیق و توسعه دسترسی دارند یا خیر
۶) توسعه زیرساختهای حرفه ای و تجاری Commercial & Professional Infrastructure: توسعه خدمات تجاری، حسابداری و دیگر خدمات حقوقی که موجب تاسیس یا رشد شرکت های جدید میشود.
۷) انعطاف پذیری بازار / موانع ورود به بازار Market Flexibility/Barriers to Market Enter: چنانچه اصلاحات تجاری موانعی را در جهت تغییرات و توسعه پایدار ایجاد کند، از رقابت شرکت های جدید و در حال رشد جلوگیری شده و قابلیت جایگزین شدن پیمانکاران جدید و سایر تامین کنندگان از بین می رود.
۸) دسترسی به زیرساخت های فیزیکی Access to the Physical Infrastructure : دسترسی آسان به منابع فیزیکی شامل زیرساختهای ارتباطی، حمل ونقل، زمین و غیره می تواند به رشد شرکت های کوچک و در حال رشد کمک کند.
۹) هنجارهای اجتماعی و فرهنگی Cultural, Social Norms : در برگیرنده میزانی است که هنجارهای فرهنگی و اجتماعی موجود، مشوق اعمال افراد برای بروز کارافرینی است. در چنین حالتی، شیوه های جدید هدایت کسب و کار و فعالیتهای اقتصادی شکل می گیرد.
مدل اصلاح شده دیده بان جهانی کارافرینی
لازم به ذکر است که مدل دیده بان جهانی کارآفرینی در سال ۲۰۰۸ به صورت زیر اصلاح شده است
