تدوین مدل کسب و کار اثر بخش
تدوین و طراحی مدل کسب و کار از اصلی ترین کارهایی است که یک کارآفرین و صاحب کسب و کار برای راه اندازی کار خود باید انجام دهد.
در این مورد کاوی میخواهیم در خصوص یکی از تجربیات ایجاد یک کسب و کار که در نهایت به دلیل شفاف نبودن
مدل کسب و کار به شکست منجر شد یعنی شرکت اردنتال صحبت کنیم
از شما خواننده این مورد کاوی انتظار میرود بعد از مطالعه در خصوص پرسش های زیر تامل کرده و پاسخ های خود را یادداشت نمایند.
- چگونه با استفاده از طرح اولیه کسب و کار این شرکت، توصیف چهار بازار شناسایی شده فوق امکان پذیر می شد؟
- به نظر شما برای کارآفرینان آتی در پایگاه هایی که طرح های کسب و کار را ذخیره می کنند، کدام مفهوم بیشترین اهمیت را داراست
معرفی شرکت اردنتال
پایگاه اینترنتی کسب و کار به نشانی www.businessplanarchive.com گنجینه ارزشمند از طرح های کسب و کار و سایر اسناد
مربوطه به آن است که به وسيله پایگاه webmergers.com و دانشکده کسب و کار رابرت اچ اسمیت، دانشگاه مری لند با همکاری
مرکز رسانه های تاریخی و جدید در دانشگاه جرج میسون راه اندازی شده است.
بودجه لازم برای تأسیس این پایگاه را مؤسسه آلفرد پی اسلون تقبل کرده است.
هدف از ایجاد این مرکز، گردآوری تمامی طرح های کسب و کار در آرشیو دانشگاه است تا کارآفرینان
و پژوهشگران آتی در عرصه کسب و کار از آن بهره جویند (شایان ذکر است که عضویت در این پایگاه رایگان بوده
و انواع اسناد – از قبیل اسناد سازمانی، خلاصه های مدیریتی و حتی جزییات سرمایه گذاری در کسب و کارهای جدید – را در اختیار اعضا قرار میدهد).
یکی از شرکت های موجود در این پایگاه موسوم به rdental است که در هنگام تدوین طرح کسب و کار،
همکاری خود را با webmd و انجمن دندانپزشکان امریکا آغاز کرده بود. اما امروزه شرکت مذکور از میان رفته است.
لزوم داشتن مدل کسب و کار
در حقیقت، اسناد و مدارک موجود و نبود سوابق فعالیت این شرکت از سال ۲۰۰۲ به بعد در این پایگاه،
از شکست آردنتال در به کارگیری سرمایه ۱۰ میلیون دلاری خود برای فعالیت به عنوان یکی از معدود پایگاه های راهنمای دندانپزشکی خبر می دهد.
طرح کسب و کار شرکت اردنتال موجود در این پایگاه، بیانگر راه اندازی مناسب این کسب وکار است.
با وجود این، چنین به نظر می رسد که شرکت نه به راهنمایی برای مصارف کشوری، بلکه بیشتر بر جلب سرمایه تمرکز یافته است.
این نامه، که به تعبیری همان خلاصه مدیریتی است، نمایی از دستاوردهای فناورانه و حرفه ای شرکت، جایگاه آن
در بازار و موقعیت مالی فعلی و مورد انتظار آن را به تصویر می کشد:
در حال حاضر بخش اعظمی از مراحل مقدماتی توسعه محصولات آردنتال به اتمام رسیده و ما در برخی
خطوط محصول به درآمد زایی رسیده ایم. گرچه برآورد رشد درآمدهای آتی در بهترین حالت بر مینای حدس و گمان خواهد بود،
ما معتقدیم گستردگی تنوع درآمدی و شراکت های انحصاری آردنتال با برترین شرکتها در این عرصه بر احتمال تحقق اهداف
ما مبنی بر دستیابی به جریانات نقدی مثبت در سال ۲۰۰۱ و سودآوری در سال ۲۰۰۲ می افزاید.
مدل کسب و کار اردنتال
در اکتبر ۱۹۹۹، دست کم ۳۰ شرکت در زمینه خدمات دندانپزشکی از راهبردهای کسب و کار اینترنت محور بهره می جستند.
امروزه تنها شمار اندکی از این شرکتها برجا مانده و از این تعداد، دو یا سه شرکت قادر به بقا خواهند بود.
با وجود تمامی این مشکلات، آردنتال موفق شده است به جایگاهی مطمئن در بازار دست یابد و از این پس
نیز سعی بر آن دارد تا با به کارگیری اینترنت به عنوان ابزاری برای ارائه محصولات تخصصی، به عنوان شرکتی پیشتاز فعالیت های خود را تداوم بخشد.
برای یادگیری طراحی بوم کسب و کار میتوانید این دوره تصویری را مشاهده نمایید
در این طرح کسب و کار، آردنتال ۴ بازار اصلی خود را به شرح زیر معرفی می کند:
الف. تحصیلات تکمیلی
اندازه بازار ۳۶۰ میلیون دلار در سراسر جهان:
محصولات شرکت: کنفرانس های آنلاین اینترنتی، ویدئویی و موجود بر روی لوح های فشرده
موضع بازار: رهبری بازار بر مبنای توافقات حاصل شده با نخبگان دندانپزشکی و انجمن دندانپزشکان امریکا،
دانشکده عالی دندانپزشکی و انجمن دندانپزشکان میشیگان
ب. راهنمای دندانپزشکی
اندازه بازار – ۳۵۵ میلیون دلار در امریکا
محصولات شرکت: راهنمای دیجیتال خدمات دندانپزشکی
موقعیت بازار: تنها راهنمای معتبر اینترنتی به دلیل روابط انحصاری با وب ام دی برای مشتریان و کاربران
ج. دستگاه های مجهز به اشعه ایکس
اندازه بازار: ۹۷ میلیون دلار درامریکا
محصولات شرکت: تایگر ویو
موضع بازار: رهبری بازار به دلیل جایگاه تایگرویو به عنوان فناوری پیشتاز بر مبنای تحقیقات صورت گرفته.
د. نمایشگاه ها
اندازه بازار: ۳۸ میلیون دلار در آمریکا
محصولات شرکت: نمایشگاه های اینترنتی با همکاری دی پی آر
موضع بازار: تنها نمایشگاه معتبر اینترنتی به دلیل تعاملات انحصاری با دی پی آر
همچنین این شرکت برای تولید محصولی جدید موسوم به precedent طرحی در دست داشت تا از طریق
آن به جرگه تأمین کنندگان تجهیزات دندانپزشکی بپیوندد، زیرا بر اساس برآورد آردنتال، این بازار تنها در ایالات
متحده آمریکا از درآمد سالیانه ای معادل ۲۴۰ میلیون دلار برخوردار بود.
در بخش مالی طرح کسب و کار فوق، توجه شرکت به بازاری با ارزش ۹/۱ میلیارد دلار معطوف شد از سوی دیگر،
افزودن شرکتهای غیر آمریکایی در زمینه های متفاوت نیز بر ارزش این بازار می افزود.
چنین بازاری را می توان عرصة مناسبی برای تاخت و تاز شرکت محسوب کرد.
در حقیقت شرکت وب ام دی رقیب پیشین اردنتال که اینک شرکتی دولتی است، در سال ۲۰۰۵موفق
به کسب درامدی حدود ۱۷۰ میلیون دلار شد. این مسئله نشان می دهد چنانچه تحلیل های آردنتال
به درستی صورت گرفته بود و این شرکت اهداف خود را محقق می کرد، از شانس بسیاری برای پیوستن به شرکتهای سهامی عام برخوردار می شد.
تایگر ویو که محصول شرکت در زمینه دستگاه های مجهز به اشعه ایکس بود، از خرید شرکت وب ام دی به عنوان شریک سرمایه گذار خود حاصل شد.
بودجه لازم برای این کار معادل ۴/۹میلیون دلار ود که آردنتال پیشتر تأمین کرده بود:
همان گونه که در طرح کسب و کار آردنتال ذکر شده بود، این شرکت با بهره گیری از شراکتهای راهبردی،
کسب فناوری های لازم و بازاریابی اینترنتی و غیر اینترنتی مسیر خود را به سوی توسعه هموار می کرد.
وبسایت Archive.org
اینترنت آرشیو که ابداع گر آن کارآفرینی مجرب به نام بروستر کال است، از دیگر پایگاه هایی است
که جزییات مفیدی را درباره شرکت های اینترنتی پیشین در اختیار کاربران قرار میدهد.
موتور جست و جوی این پایگاه (به نشانی www.archive.org) امکان جست وجو را درباره پایگاه های این شرکتها فراهم می آورد.
در این سایت، اطلاعاتی در مورد شرکت های منحل شده در طول زمان، پایگاههای اینترنتی گوناگون از نخستین مراحل شکل گیری آنان،
چگونگی رشد شرکت ها بر اساس سرمایه گذاری های کلان و حتی تحلیل شرکت های ورشکسته به چشم می خورد.
بررسی سوابق آردنتال در سال ۲۰۰۴ در پایگاه اینترنتی آرشیو طی چند سال اخیر فاقد هر گونه تغییری است
و همچنان از خرید تایگر ویو در جولای ۲۰۰۰ خبر می دهد. بنابراین چندان دور از ذهن نخواهد بود اگر تصور کنیم
با وجود تدوین طرح کسب و کاری معتبر و عملکرد مطلوب این شرکت در گذشته، آردنتال نیز همانند بسیاری شرکت های دیگر،
یکی از قربانیان ترکیدن حباب شرکت های اینترنتی است.